Cenâb-ı Hak buyuruyor:
“Ona yumuşak söz (kavl-i leyyin) söyleyin. Belki o, nasihat dinler veya Allâh’tan korkar.” (Tâ-hâ, 44)Rasûlullah (sav) buyurdular:
“Din, nasihatten ibârettir.” (Buhârî, Îmân, 42)
İnsandaki benlik ve nefsâniyet; nasihate karşı tepkili olabileceği için, öğüt ve hatırlatmaların bilhassa ilk kez hitâb edilecek kimselere, umumiyetle yumuşak olması emredilmiştir. Firavun’u hakikate davet etmek için gönderilen Hz. Musa’ya «kavl-i leyyin» ile konuşması emredilmiştir.
Sert ve haşin bir adam Hârûnürreşîd’e gelerek:
-Ey Mü’minlerin Emîri! Eğer dayanabilirseniz size nasihat etmek istiyorum. Fakat sözlerim biraz acı olacak, kusura bakma, demişti.
Hârûnürreşîd bu sert tabiatlı adama söz vermeden önce, nasihatlerin bile kalb kırmayacak uygun bir üslûpla yapılması gerektiğini şöyle hatırlattı:
-Eğer sözünü yumuşak bir edâ ile söylersen, seni dinlerim. Yoksa nasihatin nasıl yapılması gerektiğini sana acı bir şekilde öğretirim. Zira sen Hz. Mûsâ’dan büyük, ben de Firavun’dan kötü değilim. Cenâb-ı Hakk’ın Hz. Mûsâ ile kardeşi Hz. Hârûn’u Firavun’a gönderirken: “Ona yumuşak söz söyleyin!” dediğini bilmiyor musun?
Nasihat veren kimse, kendini sanatkâr bir tamirci gibi düşünmelidir. Tamirciye eşyanın bozuğu gelir. Eşya bozulmamış olsa veya tamirciye getirilmese o, mesleğini icra edemez. Bu yüzden bozulan eşyalar, tamirci için bir nimettir. Tamircinin mahâreti, tamir ettiği eşya ile ölçülür. Aynı şekilde günahlarla zedelenmiş insanlar da nasihat ve irşadlarına muhtaç oldukları gönül dergâhlarına koşarlar. Onları hakîr görmek, küçümsemek veya kapıdan kovmak bir tarafa, hakikî tebliğ eri; şefkat dolu yüreği ve nârin elleriyle bu çaresiz güvercini ürkütmeden gönül sarayına alarak tedâvi etmelidir. (Osman Nûri Topbaş, Yüzakı Dergisi, Kasım-2014)
Her Güne Bir Esma-ül Hüsna (Allah’ın En Güzel İsimleri)
el-Evvel: Varlığının başlangıcı olmayan.
Kısa Günün Kârı
Yumuşaklık, sadece lâfızda değil, nasihati veren kişinin kalbinde de bulunmalıdır.
Lügatçe
kavl-i leyyin: Sözü yumuşak söylemek; muhatabı rencide etmeden tatlı bir dil ile maksadını anlatmaktır.
irşad: Doğru yolu göstermek.
Altınoluk
